Namaak: Andere legeringen, verzilverd en vervalsingen

Djokja hoort te bestaan uit een legering van koper (en andere metalen) en minimaal 80 % zilver.
In tijden van zilverschaarste of als de verkopen slecht gingen, waren de zilversmeden brodeloos.
Voordat de djokjawinkel "Pakarjan Ngajogyakarta Shop" bestond (maar ook nog wel daarna) ging men wel over op andere metalen om toch nog te kunnen produceren en verkopen. Oud zilverwerk werd van oudsher vaak gemaakt van zilver dat werd gemengd met (meer) koper, nikkel, zink of andere metalen, zodat het gehalte onder de 800 (vaak heel ver daaronder) kwam.

Berucht is kwalificatie "papegaaienzilver". In het uiterste geval zit er helemaal geen zilver in het materiaal, dat er dan uitziet als een soort alpaca ("duits zilver"). De legering die vooral vanaf het begin van de 20e eeuw werd gebruikt, en die bestond uit koper en nikkel, staat wel bekend als "tembaga poetih". Om het uiterlijk op te knappen werd de zaak soms weer verzilverd. Zeker een voorwerp waarin hierna op mysterieuze wijze toch de initialen van de werkplaats werd geslagen, vergezeld van het zo gewenste 800-merkje, kan er bedrieglijk echt uitzien: van een foto is de (on)echtheid dan niet te bepalen.

Ook werden de bestaande modellen wel in geel koper (een enkele keer rood koper) uitgevoerd, meestal gaat het om souvenir-artikelen.

Voorwerpen met een te laag gehalte, maar ook voorwerpen die het minimumgehalte van 800 wel hebben, kunnen toch bij een bepaalde legering een rode, gele of blauwe gloed krijgen. Deze gloed moet bij normaal poetsen weer geheel verdwijnen. Verzilverde voorwerpen gaan er na goed poetsen juist nog slechter uitzien, tot de zilverlaag uiteindelijk geheel is weggepoetst.

Het is wrang dat deze afweging van duur materiaal en ondergewaardeerd arbeidsloon heden ten dage eigenlijk nog steeds geldt: niet omdat wij het werk niet zouden waarderen, maar simpelweg door de economische wet van vraag en aanbod en de wereldprijs van zilver.

Hilarisch zijn de vervalsingen die in aluminium gegoten zijn, vermoedelijk van Chinese oorsprong. Veel bekende djokjamodellen zijn in deze vorm nagemaakt en in werkelijkheid ziet het er potsierlijk uit. Op foto’s kan het er soms toch een beetje op lijken.

Door het niet geheel gelijkmatig mengen van de legering kan djokjazilver aangetast worden door lucht, water en zuren (bv. van fruit) en zo lelijke vlekken krijgen. Deze aangetaste delen zijn zeer moeilijk of helemaal niet meer weg te krijgen.